Te zwaar zijn is ongezond en om af te vallen moet je gewoon wat minder eten. Dikke mensen zijn dus ongedisciplineerd en zwak en het is hun eigen schuld.
Klinkt hard hè!
We gaan hier ook echt te kort door de bocht! Als het zo makkelijk was, waren er veel minder mensen te zwaar. Toch spreek ik regelmatig mensen tijdens een kennismakingsgesprek of intakegesprek die denken dat dit waar is. Die deze opmerkingen wel eens gehoord hebben, terloops of als grapje. En het is nog veel vervelender wanneer hierdoor je zelfbeeld en zelfvertrouwen ook is veranderd.
Natuurlijk zijn er mensen die te zwaar zijn omdat ze te lang, te veel hebben gegeten, soms zijn mensen ziek en regelmatig zijn er ook hele andere oorzaken van overgewicht.
In de praktijk zie je dat er vaak meerdere oorzaken voor het overgewicht kunnen zijn, en deze versterken elkaar onderling ook weer. Je komt langzaam in een zogenaamde vicieuze cirkel waarin je de grip kwijt dreigt te raken. Want waar moet je dan beginnen?
Wanneer iemand bij mij komt voor een intakegesprek begin ik met vragen stellen, in de hoop te ontdekken wat de rede is waarom iemand aangekomen is. Pas wanneer je weet wat er allemaal van invloed kan zijn kun je starten met een goed plan.
Hieronder neem ik je mee in zeven andere oorzaken van overgewicht die vaak niet zo snel herkend worden:
#1 Stress
Met stip op nummer 1 kan je wel zeggen! Het is zo veel voorkomend dat ik er een hele module uit mijn online training voor gereserveerd heb! Stress is echt een dikmaker. Tenminste, wanneer je er langdurig last van hebt. Het stresshormoon cortisol wat in je bijnieren aangemaakt wordt zorgt ervoor dat je een tijdje op 110% kunt functioneren, om net dat beetje extra te geven wat nodig is.
Dit hormoon heeft invloed op verschillende processen in je lichaam, maar ook op de hoeveelheid suiker die je spieren opslaan en dus de hoogte van je bloedsuikerspiegel. Hiermee heeft stress dus ook direct invloed op je stofwisseling.
Voor dit blog misschien een wat ingewikkeld en lang verhaal, maar het komt erop neer dat door langdurige stress je spiercellen doof worden voor insuline, wat vergelijkbare effecten geeft als Diabetes type 2. Je lichaam slaat extra energie op in de vetcellen, vaak rondom je buik.
#2 Slaaptekort
Je biologische klok is het regelcentrum van jouw lichaam. Wanneer je onregelmatig of kort slaapt verstoor je constant dit ritme. Een veel voorkomende oorzaak van wat extra kilo’s bij mensen met nachtdiensten, mensen die veel reizen of mensen met jonge kinderen. Slaaptekort veroorzaak honger doordat het de hormoonbalans verstoort die je honger en verzadiging regelt. Daarnaast maakt vermoeidheid het veel lastiger om weerstand te bieden tegen ongezonde voeding.
#3 Verstoring in darmflora
Gezondheid huist in je darmen. Je darmen worden ook wel je 2e brein genoemd. Dit komt omdat je darmen veel invloed uitoefenen op de opname van alle essentiële voedingsstoffen en zorgdragen voor de afvoer van afvalstoffen en hiermee ook op je hormoonbalans.
Een goede darmflora bevat miljarden bacteriën, hoe meer verschillende soorten bacteriën je darmen bevatten, hoe beter. De wetenschap heeft ontdekt dat de darmflora van mensen met overgewicht duidelijk verschilt van mensen met een gezond gewicht. De vraag is nu alleen nog wat de oorzaak en wat het gevolg is hierbij. Uiteraard heeft gezonde voeding en een gezonde leefstijl een enorme impact op jouw darmflora, maar ook hier zijn er ook weer veel andere oorzaken. Je krijgt als baby bijvoorbeeld al een bepaalde darmflora mee van je moeder en medicijnen kunnen je darmflora ook enorm beïnvloeden, net als stress (alweer die stress)
#4 Genen en erfelijkheid
Kun je aanleg hebben om dik te worden? Jazeker! Wat niet persé zegt dat je niets kunt doen om het te verhelpen. Jouw lichaam heeft een voorkeursgewicht, we noemen dit “een setpoint gewicht”. Dit krijgt je bij je geboorte al mee. Wanneer je van dit gewicht afwijkt doordat je afvalt zal je lichaam extra zijn best gaan doen om je weer terug te krijgen op dit gewicht. Tenzij je zwaarder wordt, dan heeft jouw lijf hier opeens minder moeite mee. Ook kun je bepaalde ziekte of disfunctie meekrijgen die invloed hebben op je stofwisseling, hormoonproductie of acceptatie van hormonen. Dus ja, wanneer je genen tegenzitten, zal je veel meer moeten doen om op gewicht te blijven dan je buurvrouw, collega, vriendin of zelf zus.
#5 Medicijngebruik
Medicijnen kun je darmflora beïnvloeden waardoor je voeding niet meer op de juiste manier verwerkt wordt. Daarnaast heeft het invloed op je hormoonbalans, direct of indirect via je darmen.
Vooral antibiotica en medicijnen met cortisol hebben regelmatig deze bijwerkingen. Check daarom altijd de bijsluiter even goed.
#6 Verleden van streng diëten
Te weinig eten verstoort je darmflora en daarmee, wederom je hormoonhuishouding. Wanneer je door streng te diëten je hormonen steeds uit balans brengt, kun de gevolgen hiervan steeds ernstiger en langdurige worden. Mensen die vaak sapkuren of diëten volgen worden vaak door de jaren heen alleen maar zwaarder, zonder dat er echt meer gegeten wordt.
#7 Verstoring in hormoonbalans
Nu inmiddels zal het je al een beetje gaan dagen, alles in je lijf wordt geregeld door middel van hormonen. Hormonen zijn stofjes die ons lichaam zelf aanmaakt om vervolgens allerlei functies en processen te beïnvloeden en te regelen. Ze beïnvloeden ook je bloedsuiker, stofwisseling en spijsvertering. Daarnaast hebben je hormonen ook invloed op hoe je je voelt en gedraagt.
Wanneer je hormoonbalans niet optimaal is, kan dit dus allerlei problemen geven. Deze verstoring kun komen vanuit je voedingspatroon en leefstijl, maar ook door ziekte, letsel of erfelijke aanleg. Hierbij is het niet alleen van belang dat je organen de juiste hormonen produceren, maar ook dat de receptoren die deze hormonen moeten ontvangen goed werken. De sleutel moet goed zijn, en het slot moet ook werken.
De meeste bekende verstoorders van je hormoonbalans zijn misschien wel zwangerschappen en de overgang. Maar dus ook de eerdergenoemde stress, slaaptekort en medicijnen zorgen voor een disbalans. Overgewicht op zichzelf zorgt ook weer voor een verdere disbalans, dus ja… weer die vicieuze cirkel. Een goed voedingspatroon alleen kan een disbalans dus niet voorkomen.
Toch is het slim om te starten met een gezond voedingspatroon. Zonder goed voedingspatroon is er namelijk in ieder geval geen goede hormoonbalans.
Tenslotte wil ik nog even benadrukken dat ook met bovenstaande oorzaken best nog wel wat kunt afvallen door een gezonde leefstijl en gezonde voeding. Het is dan belangrijk om goed te kijken wat er wel mogelijk is en realistische doelen te stellen.
Mocht je het idee hebben dat er bij jou ook meer speelt dan alleen je voedingspatroon? Eet je gezond en niet veel maar val je toch niet af? Plan eens een gratis kennismakingsgesprek dan kijken we samen of er iets is wat je misschien over het hoofd ziet en heb vast al wat eerste tips voor je.
